Raki pėr tė gjithė
Shifrat e importit tė pijeve alkoolike kapin shumėn e 20 milionė litrave nė vit. Kur dihet se prej tė gjitha llojeve tė pijeve mė tė konsumuara alkoolike prijnė nė konsum prodhimet vendase, atėherė del se konsumi vjetor i pijeve alkoolike ėshtė 50 milionė litra apo 25 litra pėr kokė banori
Prishtinė, 8 dhjetor 2005 - Kosova ėshtė njė vend qė ka popullatė shumicė tė deklaruar si e besimit islam, por konsumi i alkoolit nuk e dallon shumė nga vendet perėndimore.
Rreth 20 milionė litra alkool pinė kosovarėt gjatė njė viti vetėm nga importi. Kur kėsaj i shtohet edhe Birraria e Pejės, qė shet disa milionė litra brenda vitit, veraritė qė shesin disa milionė litra si dhe prodhimi shtėpiak, atėherė arrihet shifra prej tė paktėn 50 milionė litrave pije alkoolike brenda vitit.
Prej birrave nė treg thuhet se prinė Birra e Pejės, prej rakive prinė Rakia e Rrushit e Rahovecit, ndėrsa prej verėrave sėrish njė produkt rahovecian, Vera e Kuqe.
Kur kjo shumė ndahet me numrin e banorėve, atėherė del se njė kosovar gjatė njė viti konsumon rreth 25 litra alkool. Shuma mund tė jetė edhe mė e madhe sepse nė kėtė nuk janė pėrfshirė pijet alkoolike qė hynė kontrabandė dhe ato pėr konsum personal, ngase ēdo udhėtar mund ta sjellė nė Kosovė 1 litėr pa paguar detyrime doganore. Vetėm pėrmes Aeroportit tė Prishtinės lėvizin rreth 800 mijė udhėtarė brenda njė viti.
Sipas tė dhėnave tė ofruara nga Shėrbimi Doganor i UNMIK, nė Kosovė janė importuar pije alkoolike nė shifrėn prej 16. 8 milionė litra prej 1 janarit deri mė 22 nėntor tė kėtij viti. Shifrat rriten shumė gjatė fundvitit, kur fillon festa e Kėrshėndellave dhe ajo e Vitit tė Ri. Sipas supermarketeve, konsumi i pijeve alkoolike ėshtė rritur dukshėm mė ftohjen e kohės.
Nė krahasimin e importit pėr vitet 2004-2005, del se pėr kėtė vit ėshtė rritur importi i pijeve alkoolike pėr tė paktėn 5 milionė litra. Gjatė vitit tė kaluar janė importuar rreth 15 milionė litra (7.5 milionė pėr gjashtė muajt e fundit tė vitit 2004), ndėrsa gjatė kėtij viti ecuritė tregojnė se do tė importohen tė paktėn 20 milionė litra deri mė 31 dhjetor. Alkoolet dihet se hynė nė kategorinė e mallrave luksoze, pėr tė cilat pėrpos taksės doganore dhe TVSH duhet paguar edhe akcizė. Nga importi i pijeve alkoolike buxheti i Kosovės ėshtė plotėsuar me 5.1 milionė euro vetėm gjatė kėtij viti. Deri nė fund tė vitit trendėt tregojnė se kjo shumė do tė arrijė nė 6 milionė euro.
Pija alkoolike e kosovarėve ėshtė birra. Vetėm nga importi nė Kosovė pėr afro 11 muaj kanė hyrė rreth 15.3 milionė litra birrė. Edhe nė kėtė rast trendėt tregojnė se deri nė fund tė vitit importi i birrės do tė arrijė deri nė 18 milionė litra, ngase muajt e fundit tė vitit importohen mbi 2 milionė litra nė muaj. Ndėrkohė importi i rakisė kap shifrėn e mbi 1 milion litrave. Mė pak tė preferuara pėr kosovarėt duket se janė verėrat e huaja, tė cilat kapin njė import vjetor prej 500 mijė litrave.
Prej birrave mė tė shitura, sipas disa nga supermarketeve tė vizituara nga Express, del se ėshtė Birra e Pejės. Pas saj renditen birrat e importit si Union, Heineken, Lashko, Efes dhe Becks.
Edhe sa i pėrket rakisė, prapė dominon njė prodhim vendor, Rakia e Rrushit, pjesa dėrmuese e sė cilės prodhohet nė Rahovec. Pas saj kosovarėt preferojnė disa lloje tė Whiskey si Ballantines dhe Jack Daniels. Pas saj ėshtė Vodka e nė fund ndonjė raki qė vjen nga vendet fqinjė si Krstaq.
Sa i pėrket verės, prinė Vera e Kuqe e Rahovecit. Pas saj mė tė shiturat janė Vranaci, Merloti dhe Vranac Pro Cordell.
Dy nga prodhuesit mė tė mėdhenj tė pijeve alkoolike nė Kosovė, Birra e Pejės dhe Vera e Rahovecit janė hedhur nė shitje nga AKM.
ECIKS / Express (Viktor Buzhala & Avdyl Pajaziti)
|